Płyta gramofonowa - matka współczesnych odtwarzaczy

Płytą gramofonową nazywamy zwykłą okrągłą płytę o średnicy do 30 cm z zapisanym analogowym nagraniem dźwiękowym. Płyty gramofonowe (płyty winylowe) wykonywane były z różnych materiałów, najczęściej ebonitu, szelaku lub poli(chlorku winylu) – stąd nazwa potoczna – płyta winylowa.

Obecnie powszechnie określana jest też jako płyta analogowa. Płyty gramofonowe (płyt winylowe) były podstawowym środkiem rozpowszechniania nagrań muzycznych od końca wieku XIX do lat 80 wieku XX.

Obecnie zostały zmarginalizowane przez zapis cyfrowy. Coraz większy procent sprzedaży stanowią utwory pobierane on-line na komputery i telefony komórkowe.

Ich wartość stanowi już ponad 40% zakupów na rynku muzycznym USA i bardzo dynamicznie rośnie. Dzisiaj płyta gramofonowa najczęściej używana jest w subkulturach, gdzie potocznie nazywa się „winylem”.

Najczęściej jest kojarzona z DJ-ami, którzy preferują ten nośnik do odtwarzania muzyki w klubach, na dyskotekach czy na imprezach muzycznych ze względu na fakt, że płytę gramofonową można ręcznie przesuwać w celu modyfikacji dźwięku.